Veel leerlingen in het praktijkonderwijs (PrO) en het voortgezet speciaal onderwijs (vso) werken graag met hun handen en zouden daarom werken in de bouw wel zien zitten. Maar om in de bouw te kunnen en mogen werken is een MBO-diploma hebben vaak een vereiste. Dit, terwijl er een groot tekort is aan vakmensen in de bouw. De scholen HPC Centrum, CVO Accent en diverse bouwbedrijven uit de keten van Woonstad Rotterdam komen daarom met een innovatieve oplossing: de eenjarige vooropleiding Bouwtalent & Co. In dit project, dat door het innovatiefonds PROVSO.WORKS wordt gefinancierd, worden PrO- en vso-leerlingen voorbereid op het leren en werken op de bouwplaats. In september 2021 gaat de opleiding van start.
Groot tekort in de bouw aan nieuwe vakmensen
Bouwbedrijven hebben het razend druk. Er is een tekort aan zo’n 55.000 nieuwe vakmensen. Omdat PrO- en vso-leerlingen (nog) geen MBO-diploma hebben, missen ze de juiste startkwalificatie om in deze branche stage te lopen en daarin werk te vinden. Zonde, concludeert Jessica Jansen, locatie directeur van HPC Centrum. ‘Onze leerlingen willen aan de slag in de bouw en zijn ontzettend getalenteerd. Dit zien we in onze technieklessen. De bouw loopt nu veel talent mis.’
Bouwtalent & Co: oefenen met werken in de bouw op een mobiele bouwplaats
HPC Centrum, CVO Accent en diverse bouwbedrijven uit de keten van Woonstad Rotterdam slaan de handen ineen en realiseren met elkaar Bouwtalent & Co. Hierin krijgen acht tot tien jongeren uit het vierde leerjaar les op een nagebouwde mobiele bouwplaats in Rotterdam. Het is de ambitie om het aantal deelnemende leerlingen te laten groeien naar vijftien tot twintig per schooljaar.
Leerlingen klaarstomen voor een stage bij een bouwbedrijf
Hoe ziet de mobiele bouwplaats eruit? Dit is een container op een echte bouwplaats waardoor de jongeren met allerlei verschillende bouwspecialismen kunnen kennismaken en experimenteren. De leerlingen worden begeleid door vakmensen en kunnen een jaar lang op hun eigen tempo oefenen op de bouwplaats en met werknemersvaardigheden zoals op tijd komen en vragen durven stellen. ‘We hopen dat ze daarna zodanig ‘klaargestoomd’ zijn dat ze door kunnen stromen naar een stageplek’, vertelt Jessica, die haar leerlingen trots ‘onze kids’ noemt. Ze volgen dan een onderwijs- en lesprogramma dat is afgestemd op de wensen en behoeften van de sector. Onder leiding van vakmensen van de aangesloten bouwbedrijven lopen de leerlingen dan stage op de echte bouwplaats van een van de betrokken bouwbedrijven.
Deelnemende leerlingen hebben een voorliefde voor de bouw
De leerlingen die deelnemen aan Bouwtalent & Co hebben volgens Jessica ‘een voorliefde’ voor de bouw, en kiezen bewust voor het vak techniek en willen gericht in de bouw aan de slag.’ Jessica ziet onder haar leerlingen dat werken in de bouw ook steeds meer een meisjesdroom wordt. ‘Dat is erg tof.’ Belangrijk is dat de leerlingen gemotiveerd zijn. ‘Je hoeft het niet meteen vanaf dag één hartstikke goed te kunnen, want daar is Bouwtalent & Co niet voor bedoeld. Ze kunnen in dit project werkervaring opdoen in een veilige omgeving die levensecht is nagebootst. Dat kunnen wij ze niet in een klaslokaal leren.’
Fouten mogen maken in een veilige leeromgeving
In deze vooropleiding mogen de leerlingen fouten maken in de veilige omgeving en zo kunnen ze succeservaringen opdoen. Jessica: ‘Fouten maken vinden ze vaak heel erg. De leerlingen zijn namelijk gewend dat ze in hun sociale omgeving hierop afgerekend kunnen worden. Dus als zij op deze bouwplaats komen en horen dat fouten maken erbij hoort, omdat je daar weer van leert, is dat voor hen heel belangrijk’.
Idee leerlingen: vaardigheden filmen met een GoPro-camera
De leerlingen zijn nauw betrokken bij het tot stand komen van dit project. Jessica: ‘We vroegen aan ze: we gaan een project starten over werken in de bouw, hoe kijken jullie daarnaar?’ Ze reageerden erg enthousiast en wilden bij allerlei bouwonderdelen een kijkje nemen. ‘Die motivatie en het enthousiasme was voor ons de directe aanleiding om de projectaanvraag in te dienen bij het innovatiefonds PROVSO.WORKS. Let’s do this!’ De leerlingen worden continu bij het proces betrokken. Omdat wij leerlingen innovatief willen laten leren is in gesprekken met collega’s EN leerlingen het idee ontstaan om bij het leren een GoPro-camera te gebruiken. Leerlingen filmen hun activiteiten en vaardigheden met een GoPro-camera. ‘Die krijgen ze op hun voorhoofd zodra ze bezig zijn met handelingen op de bouwplaats. De filmpjes worden vervolgens gebruikt voor feedback en reflectie, toetsing en als instructiemateriaal voor de volgende groep leerlingen. De leerlingen zeiden: dan kunnen ze zo weer van mij leren.’
Leerlingen zijn al enthousiast aan de slag
“Tot aan de zomerweken hebben we voorbereidingsweken op de vooropleiding. De leerlingen zijn nu in de school bezig met een keuken demonteren en weer in elkaar zetten om alvast ervaring op te doen en erin te komen. Na de zomer stromen zij door naar Bouwtalent & Co. Ze vinden dat nu al heel erg tof, ze bloeien echt op. Ze krijgen nu erkenning en kunnen hun talenten ergens in kwijt en ik hoef niet meer te zeggen: je kan niet aan de slag in de bouw, want je hebt de juiste papieren niet. Nu is het: doe mee met dit project.’
Geïnspireerd? Dien een project aanvraag in!
Werk je bij een PrO of vso school in Rotterdam-Rijnmond of ben je een werkgever in deze regio? Dien dan net als de indieners van Bouwtalent & Co een projectaanvraag in via de website van PROVSO.WORKS! Heb je vragen of w
